Konuşma veya yazım dilinde dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar bulunmaktadır. Bu unsurlar dil bilgisi kurallarından ayrı incelenerek şu şekilde sıralanabilir: Akıcılık, tutarlılık, yalınlık, doğallık, açık bir anlatım gibi sıralamak mümkündür. Yazma veya konuşma eylemi gerçekleştirilirken, belirtilen bu unsurların sağlanması ile sağlıklı bir iletişim gerçekleşmiş olur. Verilmek istenen ifadelerde gereksiz sözcük kullanımı, yabancı kelime yoğunluğu veya anlatım bozuklukları iletişimi bozan unsurlar olarak değerlendirilmektedir.
Türkçede Yapılan İmla Hataları
İmla kuralları verilmek istenen ifadelerin yazıya geçirilmesi aşamasında uyulması gereken kuralların bütünüdür. İmla veya yazım kurallarında belirleyici unsur ise iletişimin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi amaçlanmaktadır. Türkçede yapılan hatalar arasında oldukça sık karşılaşılmaktadır. Sebebi ise konuşma dili ile yazma dili arasında hiçbir fark olmadığı varsayımı ile kullanılmasından kaynaklanmaktadır. Konuşma dili; ağız, gırtlak ve nefes hareketleri üçlüsünün birlikte kullanılarak oluşmaktadır. Yazım dili ise seslerin belirli simgeler ile ifade edilmesi sonucu oluşmaktadır.İmla hatalarında karşılaşılan hatalar ise; kelimelerin yanlışı yazımı, çekim ekleri ve bağlaçların yanlış kullanımı, noktalama işaretlerinin yerinde kullanılmaması gibi sıralanabilir. Kelimelerin yanlış yazımına örnek olarak, sırayla önce doğru sonra yanlış yazımlar:
- Yalnız-Yanlız
- Yanlış- Yalnış
- Şarj-Şarz
- Amfi-Anfi
- Arabesk- Arabeks
- Direkt-Direk
- Entelektüel-Entellektüel
- Faaliyet-Faliyet
- İskonto-İskanto
- İzolasyon-İzalasyon
Bağlaçların Yanlış Kullanımı
Bağlaçlar kullanım alanlarına göre anlam pekiştirmesini sağlayan ya da anlamca yakın cümleleri birbirine bağlayan sözcüklerdir. Bağlaçların cümle içinden çıkarılması ile anlam bozulmaz fakat anlamda daralma meydana gelir.‘Ben de gelecektim’ cümlesinde ‘’de’’ bağlacı dâhil olma anlamı katarak birden fazla kişinin oluştuğu topluluğu işaret etmektedir. Bağlacın cümle içinde çıkarılması ile tek bir kişiden bahsedildiği görülmektedir. Türkçede yapılan hatalar arasında oldukça yer edinmektedir. Çekim eki olan –de/da ile bağlaç olan –de/da arasında imla kuralları gereğince farklı yazım şekilleri bulunmaktadır. Çekim ekleri her zaman bitişik yazılırken, bağlaçlar her zaman ayrı yazılarak kullanılması gerekmektedir.
Noktalama İşaretlerinin Yanlış Kullanılması
Noktalama işaretleri anlatım sırasında verilmek istenen ifadenin duraklama, yarım duraklama veya kavramların ve terimlerin özelliklerini belirtmeye yarayan işaretlerdir. Noktalama işaretleri kuralları kısaca şu şekilde sıralanabilir:- İfadenin tamamlanması ile cümle sonunda nokta ‘.’ işareti kullanılır ve sonraki cümle büyük harf ile başlar.
- Virgül kullanımı cümle içinde benzer kelime gruplarını ayırmaya veya sıralı cümlelerin ayrılmasında kullanılmaktadır. Cümlede özel olarak vurgulanmak istenen ifadelerin belirtilmesinde kullanılmaktadır.
- Soru işareti, ünlem veya diğer soru işaretleri ise cümle içinde belirtilen yargı ve ifadelere göre kullanılmalıdır. Üst üste iki nokta, kesme işareti, noktalı virgül gibi işaretler ise cümle içinde kullanılarak anlam bütünlüğünü korumaya çalışır aynı zamanda aktarılmak istenen ifadelerin sağlıklı bir şekilde aktarılmasını sağlamaktadır.
Türkçede yapılan hatalar arasında noktalama işaretlerinin yanlış kullanımı arasında; virgül kullanımı veya kesme işaretlerinin yanlış kullanımı oldukça yaygın hatalar arasında görülmektedir. Virgül kullanımı cümle içinde vurgulanmak istenen ögenin sonuna veya özneyi ayırmak için öznenin sonuna getirilmektedir.
Türkçede Yapılan Diğer Hatalar
İmla kuralları içinde oluşturulmuş diğer kurallar ise:- Büyük harf kullanımı
- Sayıların yazımı
- Birleşik kelimelerin yazımı
- Kısaltmaların yazımı
- Bazı kelime ve eklerin yazımı
Yazım işlemi sırasında verilmek istenen ifadenin, alıcıya sağlıklı bir şekilde ulaşabilmesi için sıralanan bu kurallara uyulması gerekmektedir. Büyük harf kullanımı ile ilgili özel isimler veya cümle başlangıçları büyük harf ile başlar. Cümle oluşturulurken verilen bu kurallara uyulmadığında ifadelerde eksiklik oluşmaktadır. Türkçede yapılan hatalar arasında birleşik kelimelerin yazımı, kısaltmaların sonunda kullanılan noktalama işaretleri veya eklerin yanlış kullanımı oldukça karşılaşılan hatalar arasında yer almaktadır.
