Sıkça yapılan yazım yanlışlarını ve daha sonra da noktalama yanlışlarını ele alalım.
Yazım Yanlışları
Gerek dilimizden çıktığı gibi yazmak istememizden gerekse de yabancı bir kelime olmasından kaynaklı bazen yazım yanlışları yapabiliriz. Genellikle "m" harfi yerine "n" yazılması veya tam tersi durumlardan kaynaklı yazım yanlışı yapılmakta. Aşağıda sıklıkla karıştırılan kelimelerin doğru yazımını göreceksiniz.Yanlış
- aferim
- Amerikalı
- dublex
- fax
- eşşek
- flash
- iddaa
- komser
- süpriz
- yanlız
- yalnış
Doğru
- aferin
- Amerikan
- dubleks
- faks
- eşek
- flaş
- iddia
- komiser
- sürpriz
- yalnız
- yanlış
Bu örnekleri çoğaltabiliriz. Aslında en doğru olan bir kelimenin nasıl yazılacağı hakkında şüpheye düştüğünüzde TDK’dan yardım almaktır. Türk Dil Kurumu tüm kelimelerin doğru yazımı hakkında bizi bilgilendirir. Kurumdan veya sitesinden doğru bilgiye ulaşabiliriz.
Kelimeler dilimizden nasıl çıkıyorsa o şekilde yazıma dökmeye çalışıyoruz. Bu da yazım yanlışı yapmamıza sebep oluyor. Geçenlerde “Bayramınızı enişten dileklerim ile kutlarım.” gibi bir bayram tebriği yazısı okumuştum. Bir bayram tebriğini bu şekilde yazıp resmi olarak kurumlara veya kişilere gönderdiğinizi düşünebiliyor musunuz? Kimse bu duruma düşmek istemez. Bu yüzden dilimizi en ince ayrıntısına kadar öğrenip yazım kurallarına dikkat etmeliyiz.
Yazım ve imla kuralları Türkçenin en önemli konularındandır. Çünkü sadece sınavlar için değil ömrümüzün her alanında bizim işimize yarayacaktır. Hayatımız yazılarla iç içe olmakla geçiyor. Dili doğru kullanıp kendimizi düzgün ifade etmeliyiz.
-de ve -ki Eklerinin Yazımında Yapılan Yanlışlar
Belki karşılaşmışsınızdır. Özellikle sosyal medyada -de ve -ki eklerinin yazımı konusunda birçok yazım yanlışı yapılmakta. Bağlaç olan -de ve -ki ekleri her zaman ayrı yazılır. Buna bir örnek verelim.- Tazminatını alınca kendisine ev de aldı araba da.
- Bugün işe gelirken önemli belgelerimi evde unutmuşum.
İlk cümlede -de bağlaç olarak kullanılmıştır. İkinci cümlede ise -de eki hal ekidir. Bu gibi durumlarda -de veya -ki ekini cümleden çıkarın. Eğer cümlenin anlamı bozulmuyorsa bağlaçtır ayrı yazılır. Eğer anlam bozuluyorsa hal ekidir birleşik yazılması gerekir. İkinci cümlede -de ekini çıkaralım. “Bugün işe gelirken önemli belgelerimi ev unutmuşum.” Gördüğünüz gibi anlam tamamen bozuldu mantıksız bir cümle oldu.
Noktalama Yanlışları
Sizlere çok sık yapılan birkaç noktalama yanlışı ve doğrusunu verelim.- Zarf fiillerden sonra noktalama işareti kullanılmaz.
- Birinin nereli olduğunu yazarken kesme işareti ile ayırmak yanlıştır. (İzmirli doğru, İzmir'li yanlış)
- Soru cümlesi gibi olan ama anlamca soru anlamı içermeyen cümlelerin sonuna soru işareti konmaz.