TÜRKÇEDE YAZIM VE NOKTALAMA YANLIŞLARI - 3

Yazım yani imla kuralları, yazı ve konuşma dilinde, kullanılan sözcüklerin anlamlarının herkes tarafından aynı şekilde anlaşılması ve çıkacak karışıklıkların önlenmesi için belirlenen kurallardır. Kişiler kendilerini ve söyleyeceklerini iyi bir şekilde karşısındakilere aktarmak için yazım kurallarına dikkat etmektedirler.
Sözcüklerin doğru yazımı ve noktalama işaretlerinin doğru yerde kullanımı günlük hayatta da resmi yazışmalarda da oldukça işe yarar ve gereklidir. Kurallara dikkat edilmeden yazılan yazılar yanlış anlaşılmaya açıktır. Bu nedenle yazan kişi okuyucuya kendini doğru aktarabilmek için öncelikle bunlara dikkat etmelidir.

Yazım kurallarına uygun yazılar yazmak dili doğru ve güzel kullanmanın en önemli basamağıdır. Dili doğru ve güzel kullanmak da her alanda büyük bir avantaj kaynağıdır. Bu nedenle yazım ve noktalama yanlışları yapmamaya özen göstermek gerekmektedir.

Dil, zaman içerisinde değişebilen canlı bir varlık olduğu için yazım kuralları da zamanla değişikliğe uğrayabilir. Ülkemizde yazım kurallarını güncel ve doğru aktarmak ve dilin bütünlüğünü korumak için kuralları belirlemek amacıyla kurulan kurum Türk Dil Kurumu’dur.

 Yazım Yanlışları

Resmi metinlerde, sınavlarda, sosyal medyada, özel yazışmalarda, edebi metinlerde ve daha birçok yerde farklı amaçlar için yazılar yazılır. Buradaki arzu edilen ifade etmek istenilenleri yazıya dökmektir. Durum böyleyken kullanılan sözcüklerin doğru yazılmış olması büyük önem taşımaktadır.

Büyük harf ve küçük harflerin doğru kullanımı dikkat edilmesi gereken noktalardan biridir. Cümle başında, özel isimlerde, hitap sözcüklerinde, lakaplarda, unvanlarda ve benzeri durumlarda büyük harf yerine küçük harf kullanılması yaygın yapılan yazım yanlışlarındandır.

Aynı zamanda birleşik kelimelerin yazımı da sık sık karıştırılan bir durumdur. Örneğin sözcüklerinden en az biri anlamını yitirmiş birleşik sözcükler bitişik yazılırken, her iki ögesi de anlam değişimine uğramadığı halde bitişik yazılması gereken sözcükler de vardır. Soru ekleri ve bağlaçların ayrı yazılması gerekirken bitişik yazılması belki de en çok yapılan yazım yanlışlarıdır. Dahi anlamına gelen “-de, -da” ek değildir ve ayrı yazılır. Aynı zamanda soru ekleri de ayrı yazılır.

-Ki bağlacı bazı özel kalıplaşmış kelimelerle birlikte kullanılırken bitişik yazılsa da diğer durumlarda ayrı yazılmaktadır. Bu kalıplaşmış kelimeler şunlardır; sanki, oysaki, mademki, belki, halbuki, çünkü, meğerki, illaki. Yazımı sık sık karıştırılan sözcüklerin doğru yazımları şu şekilde örneklendirilebilir; yalnız, yanlış, sarımsak, laboratuvar, atölye, tıraş, sürpriz, direkt, hoparlör, pardösü, şoför, stajyer, iddia, herkes...

 Noktalama Yanlışları

Cümlede yanlış noktalama işareti kullanımı ya da noktalama işaretinin yanlış yerde kullanımı anlatım bozukluklarına yol açmaktadır. Öyle ki bazen anlatılmak istenen yanlış anlaşılmakta, karışıklıklar yaşanmaktadır. Bu gibi durumların yaşanmaması ve anlatılanın kişiden kişiye değişmeden net bir şekilde aktarılması amacıyla noktalama işaretleri kullanılır.
Okumayı ve anlamayı daha kolay hale getirmek, vurgu ve tonlamayı, duraklama noktalarını, duygu ve ifadeleri yazı dilinde ifade etmek noktalama işaretlerini doğru kullanmakla mümkün olmaktadır. Örneğin heyecan, korku, öfke gibi duyguları belirten cümlelerin sonuna konulan ünlem sayesinde okuyucu, cümledeki duyguyu çok daha kolay biçimde anlayabilmektedir. Aynı zamanda bu işaretin parantez içinde kullanılması da alay, ima gibi anlamları çağrıştırmaktadır.

Cümlenin sonundaki noktadan cümlenin bittiği, üç noktadan belirli bir sebepten dolayı devam ettiği, soru işaretinden bir soru cümlesi olduğu rahatça anlaşılmaktadır. Tırnak işareti içindeki cümlenin bir alıntı olduğu açıktır. Sıralı cümleler ya da aynı görevdeki kelimelerin arasına konulan virgül sayesinde oluşabilecek anlam karışıklıkları önlenmiş olur. Bunlar ve diğer noktalama işaretlerinin eksikliği ve yanlışlığı yazı dilinde pek çok karışıklık ve zorluk yaratmaktadır.

  • Paylaş:
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR